Nasz świat obfituje w różnorodność. Dużą część z niej udało się nam już poznać, lecz wiele wciąż pozostaje do odkrycia. Naukowcy w dalszym ciągu zgłębiają wiedzę o wymarłych gatunkach, czarnej materii, nanocząsteczkach czy subkomórmowych procesach, lecz w jaki sposób przekazać ludziom na całym świecie wiedzę, którą udało im się zdobyć? Nawet najbardziej szczegółowy opis często nie odzwierciedli idealnie tego, co udało się odkryć. W takich przypadkach aparaty fotograficzne czy kamery rzadko będą w stanie sprostać wyzwaniu. Kluczową rolę odgrywać tu będą grafiki naukowe, stworzone przez artystów we współpracy z naukowcami, opatrzone odpowiednimi opisami. Artysta wyszkolony w tworzeniu grafik naukowych będzie w stanie, na podstawie danych przekazanych przez naukowca, stworzyć zrozumiałą ilustrację i uwidocznić to, czego człowiek zobaczyć nie jest w stanie oraz stworzyć do niej opis zrozumiale przedstawiający co ujawniono za pomocą suchych danych. Grafiki naukowe są więc kluczem w wizualizowaniu skomplikowanych danych oraz koncepcji oraz do zrozumienia przez odbiorców zarówno z naukowego, jak i nienaukowego środowiska.
W ostatnich latach badania naukowe uległy intensywnej globalizacji, która w dalszym ciągu postępuje, a bariery językowe stanowią duże zagrożenie dla efektywnego dzielenia się wiedzą pomiędzy naukowcami na całym świecie. Nieodpowiednie zrozumienie lub problemy ze zrozumieniem badań wykonanych przez kogoś innego, może nie tylko opóźnić, lecz nawet zaprzepaścić miesiące wykonanej pracy. Dlatego też odpowiednie tłumaczenie grafik naukowych staje się mostem łączącym naukowców z całego świata, pozwalającym na sprawną wymianę wiedzy i odkryć pomiędzy nimi.
Kolejnym istotnym aspektem będzie takie tłumaczenie grafik naukowych, które zapewni zrozumienie przedstawianych informacji przez szerokie oraz zróżnicowane grono odbiorców, zwiększając wpływ oraz znaczenie badań naukowych na całym świecie.
Grafy i wykresy są szeroko stosowane do prezentowania danych liczbowych, a adekwatna translacja jest niezbędna w ich przypadku do zachowania spójności i przekazania informacji w odpowiedni sposób. Diagramy, grafiki i schematy natomiast służą zwykle do wizualizacji skomplikowanych procesów czy struktur, a proces ich tłumaczenia wymaga niezwykłej precyzji i dbałości o szczegóły, tak, żeby przedstawiana informacja została odzwierciedlona w sposób dokładny oraz jasny dla odbiorcy. Adaptacje kulturowe oraz językowe nie powinny zmieniać naukowego znaczenia przedstawianych danych.
Dziennikarze piszący dla gazet czytanych powszechnie na świecie, w znacznej mierze również przez osoby bez naukowego zaplecza, takich chociażby jak „The New York Times”, stosują różnorodne techniki w celu przedstawiania informacji z grafik w sposób bardziej przystępny dla przeciętnego czytelnika. Autorzy tekstów dodają wyjaśnienia oraz kontekst do informacji zawartej na grafice lub opisy poszczególnych składowych bezpośrednio do samej grafiki, w bardziej przystępnym języku, wspomagając czytelnika w odpowiedniej interpretacji. Często również, głównie w celach estetycznych, zmieniają oryginalne kolory, orientację grafiki lub kolejność jej poszczególnych elementów. Jednym z szeroko stosowanych zabiegów jest przedstawienie obok opisywanego problemu czy zjawiska powszechnie znanego obiektu, w celu ułatwienia czytelnikowi zrozumienia skali wielkości (np. porównanie wielkości fali tsunami do Wieży Eiffela).
Tłumaczenie terminologii naukowej wymaga bardzo głębokiego „know-how” od tłumacza, gdyż są to często informacje wysoko specyficzne dla danej tematyki. Osoba zajmująca się tego typu tłumaczeniami musi być świadoma wszelkich niuansów z danego zakresu, aby wybrać w docelowym języku terminologię najlepiej odzwierciedlającą oryginalną myśl autora. Dodatkowo powinna ona być spójna w całym tekście oraz wspomagających go grafikach, aby uniknąć wątpliwości i nieodpowiedniej interpretacji. Niektóre grafiki mogą zawierać konotacje kulturowe, dlatego ważnym jest, aby podczas dostosowywania treści grafiki do danej grupy odbiorców, uwzględnić również proces jej adaptacji do norm kulturowych oraz wrażliwości grupy docelowej, tak żeby informacja została prawidłowo odebrana w zdywersyfikowanych regionach. Ścisła kolaboracja pomiędzy naukowcami oraz tłumaczami z całego świata może pomóc w zrozumieniu oraz odpowiednim zaadresowaniu niuansów kulturowych, a także zapewnić, że treść naukowa zostanie odpowiednio zinterpretowana, a tłumaczenie będzie miało taki sam wydźwięk, jak oryginalny tekst. Regularne aktualizacje i recenzje przetłumaczonych treści pomogą zachować ich zgodność z najnowszymi osiągnięciami w danej dziedzinie.
Źródła:
